English below
Het is relatief makkelijk om naar de buitenwereld toe een imago neer te zetten. Een vooraf gekozen beeld dat je presenteert als je naar je werk of een feestje gaat, of als je iets post op de socials. Niet om te liegen, maar omdat niet iedereen alles van je hoeft te weten. Thuis is dat anders. Daar is het veilig, is er geen nood aan maskers. Daar ben je hoe je altijd al was. Precies dat maakt het zo bijzonder om bij iemand thuis uitgenodigd te worden. Samen aan de keukentafel, een gesprek met een kop thee, daar op hun eigen plek: zo leer je iemand kennen.
Muzikanten zullen daar altijd aan toevoegen: samen musiceren. Samen muziek maken betekent luisteren, incasseren, reageren. Waarnemen hoe het er bij iemand anders aan toe gaat; bepalen wat je overneemt en waar je zelf een duit in het zakje doet. Aansluiten op iemands intonatie en frasering, terwijl je een eigen draai geeft aan de klank. In het mooiste geval ontdek je iets heel nieuws en is het als een goed gesprek dat je nog lang bij blijft.
Repetities zijn als de goede gesprekken aan de keukentafel, enkel bestemd voor genodigden. Geen maskers, wel nieuwsgierigheid. Bij een optreden presenteer je weer het beeld voor de buitenwereld. Alle uren voorbereiding vallen van je af en alleen de muziek van dat moment telt. Het publiek ziet daarmee een fractie van het totaalplaatje en dat is prima. Niet iedereen hoeft alles van je te weten.
Er zijn echter periodes waar de keukentafel het lang zonder oprechte gesprekken moet stellen. Periodes waar de muziek klinkt zonder bijval. In de stiltes die dan vallen, moet ik waken voor een klein stemmetje dat fluistert dat ik bepaalde muziek niet mag spelen, omdat het niet past bij mijn instrument. Of dat het niet kan, omdat ik niet genoeg kennis heb over het genre. Hoe los je dat op, als er niemand aanschuift? Ik vermoed door te zijn hoe ik altijd was.
Voor mij is dat teruggaan naar de tijd dat muziek geen werk was, maar puur plezier. Veel luisteren en spelen met orkestband of met mijn eigen voorstellingsvermogen voor de andere partijen. Herontdekken waarom dit fantastische instrument mijn spreekbuis is geworden. Oude lesboeken doorspelen. Pentatonisch improviseren, want dat was zo’n geweldige ervaring 20 jaar geleden. Nieuw repertoire proeven, zonder druk om het al te moeten presenteren. Ondervinden dat ik toch echt veel heb geleerd de afgelopen jaren. Thuis, zonder maskers. Dat imago komt later wel weer.
Vriendschap kun je onderhouden. Door koffiedates en lunchafspraken via een videobelletje. Gewoon, aan de keukentafel, maar wel ieder in haar eigen keuken. We zien en horen elkaar, delen een uurtje op de dag en verliezen elkaar zo niet uit het oog. Zo zal ik de komende tijd ook de vriendschap met muziek onderhouden. In kleine kring, want niet iedereen hoeft alles te weten. Zolang de muziek maar blijft klinken.
At the kitchen table
It’s relatively easy to present an image to the outside world. A predetermined image you put forward when you go to work or to a party, or when you post anything on social media. Not meant as a lie, but a shield, because not everyone needs to know everything about you. It’s different at home. There it’s safe, with no need for masks. At home, you can be who you have always been. Exactly this makes it so special to be invited to someone’s home. Sitting at the kitchen table, having a conversation over a cup of tea, in their space: that’s how you get to know someone.
Musicians will always add: play music together. Playing together means listening, following, reacting. Noticing the direction the other takes; determining what to imitate and where to put in your own two cents. Matching someone’s intonation and phrasing, while staying true to your own sound. In the best-case-scenario you discover something new and it stays with you like a really good conversation.
Rehearsals are very similar to such good conversations at the kitchen table, meant only for those who were invited. No masks, only curiosity. During a performance you fall back on the image you save for the outside world. The long hours of preparation fade away and only the music in that moment counts. The audience witnesses just a fraction of the complete picture and that’s fine. Not everyone needs to know everything about you.
Yet, there are periods where the kitchen table remains empty of friends and genuine conversations. Periods where the music is played without recognition. In the silence that ensues, I need to be wary of a little voice that whispers I shouldn’t play certain music, because it does not go well with my instrument. Or that it’s no good, because I do not know enough about the genre. How to solve this dilemma, when no-one joins your table? I guess by being who I’ve always been.
For me this means going back to the time that music wasn’t work but simply fun. Listening to recordings, playing along with an accompaniment or allowing my own imagination to sound out the other parts. Rediscovering why this amazing instrument has in a way become my voice. Playing through old lesson books. Pentatonic improvisations, because it was such an amazing experience 20 years ago. Trying new repertoire without the pressure of having to perform it. Discovering I’ve actually learned an awful lot over the past years. At home, without the masks. That image can wait a while.
Friendship can be maintained with coffee dates and shared lunch breaks through video calls. As always at the kitchen table, but this time each one of us in her own kitchen. We see and hear each other, sharing an hour in the day so we don’t lose sight of each other. I will be maintaining my friendship with music in a similar way for the time being. In a small circle, because not everyone needs to know everything. But the music keeps on playing.